Bibliographie sélective OHADA

Incontestablement, notre siècle est celui de l'information mais aussi celui de la transparence. La plus grande fortune se trouve dans l'immatériel et non plus dans les biens immobiliers, comme c'était le cas au moment de la rédaction du code civil de 1804. Le monde se dématérialise, mais il devient aussi de plus en plus transparent. Ces deux aspects se manifestent davantage dans les rapports contractuels qui constituent un terrain privilégié d'échange d'informations confidentielles. Malgré son importance, l'information, en tant que telle, n'est pas encore couverte par notre droit civil de la propriété qui a une connotation matérielle. En outre, elle n'est encore pas complètement couverte par le droit de la propriété intellectuelle qui a ses critères de protection très exigeants. L'instrument principal de couverture de l'information reste la technique de secret qui, par effet du législateur, a connu un développement particulier ces dernières années. En droit positif, la confidentialité dans les rapports contractuels est garantie par divers instruments légaux de secret. Cependant, cette diversité des régimes légaux n'est pas synonyme d'efficacité de la protection. Les instruments conventionnels de confidentialité sont encore nécessaires et les plus efficaces

This study tries to get a clear grasp of the factors that might play positively or negatively in a country’s convergence or adoption of the international financial reporting standards (IFRS). Through a comparative analysis between Turkey and the OHADA countries and based on the existing literature, the transition process towards the IFRS and challenges faced by each one is discussed from a historical perspective to the level of development. As a result, it is understood that the adoption or convergence towards the IFRS can be a challenging and a long-term process requiring multiple adjustments. Also, countries may differ in terms of historical past, level of development, cultural and socio-economic aspects which can all influence their transition. In addition, given the lack of study on the new adoption of the IFRS in the OHADA countries, this paper will contribute to filling the gap in the literature on the transition process. Furthermore, it will help countries which are in their early stage of the transition process to avoid some missteps and learn from others experience to get better prepared for a successful shift towards a fully IFRS compatible accounting system as has done Turkey. Bu çalışma, bir ülkenin uluslararası finansal raporlama standartlarına (IFRS) yakınsaması veya tam olarak benimsemesinde olumlu veya olumsuz rol oynayabilecek faktörleri tespit etmeyi amaçlamaktadır. Türkiye ile OHADA ülkeleri arasında karşılaştırmalı bir analiz yoluyla ve mevcut literatüre dayalı olarak, UFRS'e geçiş süreci ve bu süreçte karşılaşılan zorluklar, tarihsel bir perspektiften tartışılmaktadır. Sonuç olarak, IFRS’in benimsenmesi veya uyumlaştırılmasının zorlu ve birçok ayarlama gerektiren uzun vadeli bir süreç olduğu anlaşılmaktadır. Üstelik bu güçlükler, ülkelerin geçişlerini etkileyebilecek, tarihsel geçmiş, gelişmişlik düzeyi, kültürel ve sosyo-ekonomik yönler açısından farklılık gösterebilir. Buna ek olarak, OHADA ülkelerinde IFRS'in yeni benimsenmesine ilişkin çalışma eksikliği göz önüne alındığında, bu makale geçiş süreciyle ilgili literatürdeki boşluğun doldurulmasına katkıda bulunacaktır. Ayrıca, geçiş sürecinin erken aşamalarında olan ülkelere bazı yanlış adımlardan kaçınmalarına ve diğerlerinin deneyimlerinden öğrenerek, Türkiye'de olduğu gibi tamamen IFRS uyumlu bir muhasebe sistemine başarılı bir geçiş için daha iyi hazırlanmalarına yardımcı olacaktır.

The rapidly growing bilateral and multilateral economic relationship between Turkey and African countries leads to the necessity of understanding each other's business and financial environment. Therefore, the accounting system as a fundamental tool for organizing and disseminating financial information should be accessible and understood by business actors and other stakeholders in these areas. Furthermore, the lack of study related to this subject has led us to carry out this comparative analysis between the two accounting systems by comparing financial statements prepared under each one and analyzing their main similarities and differences. The main purpose of this study is to highlight major differences and similarities between the SYSCOHADA and the FRS for LMSE. Also, the study is aimed to get a good understanding of both accounting sets and help practitioners and businessmen, and women operating in these places to have a good knowledge of the accounting regulations related to each country. On a topic basis and based on financial statements prepared following the SYSCOHADA rules and restated to be adapted to the FRS for LMSE, all main differences and similarities were thoroughly analyzed. Following the case study and the thematical analysis of different accounting topics, it can be understood that the two accounting sets differ to some extent due to philosophical approach on some topics such as the prudence principle where the SYSCOHADA, contrary to the FRS for LMSE, does not allow the recognition of potential profit resulting from currency translation gains related to receivable and payables until such profit becomes certain. However, these two sets also share some major similarities due to their proximity in some way to the IAS/IFRS. The effect of the main differences between the two sets can be noticed in the restated financial statements. The annual net income following the FRS for LMSE increased compared to the initial annual net income in the SYSCOHADA. Also, total assets and liabilities restated following the FRS for LMSE have decreased compared to the SYSCOHADA financial statements. Türkiye ile Afrika ülkeleri arasında hızla büyüyen ikili ve çok taraflı ekonomik ilişkiler, birbirlerinin iş ve finans ortamını anlama zorunluluğunu doğurmaktadır. Bu nedenle, finansal bilgilerin düzenlenmesi ve yayılması için temel bir araç olarak muhasebe sistemi, bu alanlardaki iş aktörleri ve diğer paydaşlar tarafından erişilebilir ve anlaşılabilir olmalıdır. Ayrıca bu konuyla ilgili çalışma eksikliği, iki muhasebe sistemi arasında bu karşılaştırmalı analizi, her biri altında hazırlanan finansal tabloları karşılaştırarak ve temel benzerlik ve farklılıklarını analiz ederek yapmaya yöneltmiştir. Bu çalışmanın temel amacı, SYSCOHADA ve BOBİ FRS arasındaki önemli farklılıkları ve benzerlikleri vurgulamaktır. Ayrıca, çalışma hem muhasebe standartları iyi anlamak hem de uygulayıcılara ve bu yerlerde faaliyet gösteren iş adamlarına her bir ülkeyle ilgili muhasebe düzenlemeleri hakkında iyi bilgi sahibi olmalarına yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Konu bazında ve SYSCOHADA kurallarına göre hazırlanmış ve BOBİ FRS' ye uyarlanmak üzere yeniden düzenlenen mali tablolara dayalı olarak, tüm temel farklılıklar ve benzerlikler kapsamlı bir şekilde analiz edilmiştir. Vaka çalışması ve farklı muhasebe konularının tematik analizi sonucunda, iki muhasebe setinin bir ölçüde felsefi yaklaşım nedeniyle ihtiyat ilkesi gibi bazı konularda farklılık gösterdiğini anlaşılmaktadır. SYSCOHADA, BOBİ FRS'nin aksine alacak ve borçlara ilişkin kur farkı kazançları kaynaklanan potansiyel kârın kesinleşene kadar muhasebeleştirilmesine izin vermemektedir. Bununla birlikte, bu iki muhasebe seti, UFRS/UMS'ye bir şekilde yakın olmaları nedeniyle bazı önemli benzerlikleri de paylaşmaktadırlar. İki sistemin temel farkların etkisi, yeniden düzenlenen mali tablolarda fark edilebilir. BOBİ FRS'yi takiben yıllık net gelir, SYSCOHADA'daki yıllık net gelire kıyasla artmıştır. Ayrıca, BOBİ FRS'yi takiben yeniden düzenlenen toplam varlıklar ve yükümlülükler, SYSCOHADA finansal tablolarına kıyasla azalmıştır.