Bibliographie sélective OHADA

Şirketler hukukunda azlık pay sahiplerini bilgilendirmeye ilişkin sorunlar önem kazanmakta ve bu konuda Türk hukukunda da Ohada üye ülkeler hukukunda da önemli yeni düzenlemeler yapıldığı görülmektedir. Türk hukuku açısından 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) ve Ohada hukuku açısından da 2014 yılında yenilenmiş olan Acte Uniforme Relatif au Droit des Sociétés Commerciales et du Groupement D'İntérêt Economique (AUSCGİE) ile getirilen önemli yeniliklerden biri anonim şirketlerde özel denetim isteme hakkıdır. Bu çalışmada önce TTK’da sonra AUSCGİE’de denetim isteme hakkı incelenmiştir. Sonrasında iki kanunun karşılaştırması yapılmış ve çalışmaya sonuç kısmıyla son verilmiştir. Buradan hareketle, TTK’da denetim isteme hakkını incelenirken önce bu hakkın talebinde kimler bulanacak incelemiştir. Hak sahipleri kişilerin inceledikten sonra talep için gereken şartları bakılmıştır. Şartlar da ikiye ayrılmıştır, genel kurulun talebi reddi üzerine mahkemeye başvurmak için gerekli şartlar ve genel kurulda özel denetim talebinin kabul edebilmesi için gereken şartlardır. TTK kısmında son olarak denetçinin mahkeme tarafından atanmasını açıklığa kavuşmuştur. AUSGİE’de mahkemeden özel denetim talebinde bulanabilecek kişiler ve aranan şartlar öngörülmektedir. Bu esastan AUSCGİE’ de kimler bu haktan yaranabilecek bakıp sonra mahkemeye başvurmak için gereken şartlara eğilmiştir. Sonrasından mahkeme denetçinin nasıl atacağını açıklanmıştır. Son olarak, iki kanunların getirdikleri yeni hakkın karşılaştırması kısmında ise, özel denetimin karşılaştırması farklı açılardan ele alınmıştır. İlk sırada hak sahibi kişilerin açısından bir karşılaştırma, ardından şartların, denetçin atanması ve denetim amaçın açısından karşılaştırma yapılmıştır.

6750 sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu (TİTRK) 01.01.2017 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. TİTRK'de de ticari işletme, üzerinde rehin kurulabilecek taşınır varlıklardan biri olarak düzenlenmiştir. Hukuki niteliği itibariyle taşınır olarak kabul edilmeyen ticari işletmenin, taşınır varlıkların rehninin düzenlendiği bir Kanun'da kapsamlıca düzenlenemediği ilk bakışta görülmektedir. Bu nedenle ticari işletme rehninin kuruluşu tez konusu olarak seçilmiştir. Çalışmamızda TİTRK ile yapılan değişiklikler ve yenilikler ticari işletme rehninin kuruluşu özelinde incelenmiştir. Bu kapsamda ticari işletme rehninin kuruluşu konusu, TİTRK ve ikincil mevzuat, yeri geldikçe mülga TİRK ve TİTRK'nin mehazı olduğunu düşündüğümüz Uncitral Secured Transactions Model Law ile karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Ticari işletme rehninin kuruluşu, ticaret hukuku, medeni hukuk ve borçlar hukukunun ilgili düzenlemelerinin bir bütün olarak incelenmesini gerekli kıldığından yeri geldikçe, TTK, TMK ve TBK'nın ilgili düzenlemeleri, tez konumuz özelinde incelenmiştir. [...] The Law Numbered 6750 "The Law On Pledge Over Movable Assets In Commercial Transactions(TITRK)", which is a regulation that allows not only commercial enterprises but also many movable assets to be pledged without delivery entered into force as of 01.01.2017. In TITRK, a commercial enterprise is regulated as one of the movable assets that can be pledged too. However, it can be seen at first glance that the commercial enterprise, which is not considered as movable due to its legal nature, cannot be comprehensively regulated in the Law that regulates the pledge of movable assets. For this reason, the establishment of the commercial enterprise pledge has been chosen as the thesis topic. In our study, the changes and innovations made with TITRK were examined in terms of the establishment of the commercial enterprise pledge. In this context, the establishment of the commercial enterprise pledge have been examined in comparison with TITRK, its secondary legislation, mulga TIRK and Uncitral Secured Transactions Model Law, which we think is the basis of TITRK. Since the establishment of the commercial enterprise pledge requires the examination of the relevant regulations of the commercial law, civil law and law of obligations as a whole, the relevant regulations of the Turkish Commercial Code, Turkish Civil Code and Turkish Code of Obligations have been examined specifically for our thesis topic. In this section the secured transactions arrangements in comparative law will be discussed too.

Anonim şirketler hukukunda alacaklılar, şirketlerin dış finansman kaynaklarının merkezini oluşturmakta ve bu nedenle de son derece önemli bir menfaat grubunu teşkil etmektedirler. Bu durum şirket alacaklılarının çıkarlarının etkin bir biçimde gözetilmesi ve korunmasını gerekli kılmaktadır. Zira alacaklıların alacaklarına kavuşabilmeleri için müracaat edebilecekleri tek kaynak şirketin malvarlığıdır. Dolayısıyla anonim şirketin mali durumunun bozulması sonucu malvarlığının kayba uğraması veya uğrama tehlikesi altında olması, alacaklıların menfaatlerini zedeleyici niteliktedir. Bu durum mali durumu bozulan anonim şirketlerde, alacaklıların menfaatlerinin gözetilmesini ve özellikle de öncül (ex-ante) koruma imkânlarıyla bu risk gerçekleşmeden önce bu konuda tedbirler alınmasını gerektirmektedir. Kurumsal yönetim anlayışı, anonim şirketlerde menfaat grupları arasındaki çıkar çatışmalarının en iyi, en adil şekilde dengelenmesini hedeflemektedir. Bu itibarla bu tez çalışmasında söz konusu menfaat çatışmaları özelinde kurumsal yönetimin şeffaflık, adillik, hesap verilebilirlik ve sorumluluk ilkeleri çerçevesinde bir menfaat grubu olarak şirket alacaklılarının menfaatlerinin, mali durumu bozulan veya bozulma tehlikesi altında olan anonim şirketlerde nasıl gözetilmesi ve korunması gerektiği hususunda bir bakış açısı sunulması hedeflenmektedir. Bu bakış açısından hareketle sermaye kaybı yaşayan, borca batık hale gelen anonim şirketlerin mali durumlarının iyileştirilmesi maksadıyla sermayenin korunması esası benimsenerek öngörülen TTK m.376 hükmü ile bu hükmün uygulanmasına ilişkin Tebliğ kapsamında öngörülen düzenlemelerin, alacaklıların menfaatlerinin korunması bakımından etkileri tartışılmaktadır. Ayrıca ilgili hükümlerin, şirketlerin mali yapılarının güçlendirilmesi bakımından yeterlilikleri ve yerindelikleri, karşılaştırmalı hukuk düzenlemeleri de göz önünde bulundurularak eleştirel bir bakış açıyla ayrıntılı şekilde incelenmektedir. [...] Creditors are the key to external financing sources for companies under the statute of joint stock companies, and hence represent an important figure interest group. This situation needs the effective supervision and protection of the company's creditors' interests. This is because the company's assets are the only source to which creditors can turn to acquire receivables. Hence, the loss or threatened loss of the joint stock company's assets because of its worsening financial situation is detrimental to the creditors' interests. This circumstance necessitates that the interests of the creditors of companies with a worsening financial situation be considered and that steps be taken in this respect prior to the realization of this danger, particularly with ex-ante protection opportunities. The corporate governance method strives to achieve the most equitable resolution of conflicts of interest between interest groups in joint stock companies. This thesis aims to provide a perspective on how the interests of company creditors, as an interest group, should be observed and protected in joint stock companies whose financial situation deteriorates or is at risk of deterioration, within the framework of the principles of transparency, fairness, accountability, and responsibility of corporate governance. From this perspective, to improve the financial situation of companies that have capital loss and become over-indebted, the effects of the provisions of TCC art.376 and the Communiqué, which are envisioned based on the principle of capital maintenance, are discussed in terms of protecting the interests of creditors. In addition, the adequacy and suitability of the relevant rules in terms of strengthening the financial structures of corporations are analysed in depth from a critical standpoint, considering the norms of comparative law.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) ile Türk Ticaret Hukuku'nda özellikle anonim şirketler hukukunda yapılan değişiklikler arasında imtiyazlı paylarla ilgili düzenlemeler de bulunmaktadır. Mülga 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunundaki (eTK) hükümlere benzerlik gösteren yönleri olsa da imtiyazlı paylarla ilgili daha ayrıntılı, yenilikler getiren ve önceki Kanun döneminde karşılaşılan sorunları gidermeye çalışan düzenlemelerin yapıldığı görülmektedir. TTK'daki imtiyazlı paylarla ilgili düzenlemelerin eTK döneminde ortaya çıkan sorunları giderip gidermediğinin ya da yeni sorunlara, belirsizliklere ve tartışmalara yol açıp açmadığının tespit edilerek değerlendirilmesi amacı bu tezin yazılmasına sebep oluşturmaktadır. Birinci bölümde önce genel olarak pay kavramı, imtiyazlı payın tanınması koşulları, imtiyaz kavramının terminolojik yönü ve mevzuatımızda konuyla ilgili düzenlemelerle hukuk sistemimize esin kaynağı olan yabancı hukuk sistemlerindeki düzenlemeler incelenmiştir. Ardından, imtiyaz tanınan hakların, eşitlik ilkesi, müktesep hak ve vazgeçilmez hak ile olan ilişkilerine değinilmiş ve imtiyazlı pay kavramının nasıl tanımlanması gerektiği üzerinde durulmuştur. Tezin asıl omurgasını oluşturan ikinci bölümde, imtiyaza konu haklar, malvarlığı hakları ve yönetim hakları olarak iki asıl eksen üzerinde incelenmiştir. İkinci bölüm için en fazla tartışılmış bulunan konu, yönetim haklarında imtiyaza ilişkindir. Yönetim haklarında imtiyazı oluşturan iki alt başlık, oy hakkında imtiyaz ve yönetim kurulunda temsilde imtiyaz ayrıntılı bir şekilde incelenmeye çalışılmış, imtiyazın kanundan kaynaklanan nedenlerle engellenmesinden bahsedilmiş ve diğer haklarda imtiyaza değinilmiştir. Tezin üçüncü bölümü imtiyazların korunması konusuna ayrılmıştır. Bu bölümde imtiyazlı pay sahipleri özel kurulunun (İPSÖK) yapısı, niteliği ve toplanması ile özel kurulun onayına bağlı kararlar halka açık olan ve olmayan şirketler dikkate alınarak açıklanmıştır. Üçüncü bölümde ayrıca İPSÖK kararlarına karşı açılacak iptal davalarıyla ilgili değerlendirmeler yapılmıştır. [...] It is observed that although there are some similarities with the previous one, the new Turkish Commercial Code, Law No: 6102, introduces more detailed and innovative arrangements which is intended to provide an answer to the problems experienced during the abrogated code was in force in relation to preference shares. It is easily can be said that, by and large, the topic "preference shares" is the one of the most radically altered topic in the new code. The main purpose of this thesis is to shed light whether these innovative arrangements in the new code actually solving the problems that is intended to solve or, rather opposite, causing new problems and ambiguities. For this purpose, the first section of this thesis is allocated to analyse the concept of "share" in general and under which conditions the preference shares are granted first and then the meaning of the concept of "preference" is investigated. It is followed by subsections devised to identify the current domestic law, and comprative law that inspried the law makers in this area. In the following subsections it is attempted to explain where preference shares stand with respect to principle of equality, vested interests and inalienable rights, and how the concept of preference shares should be defined. In the second section, which constitutes the backbone of this thesis, the rights that are being subject of the preference shares are examined on the axis of the assest rights and the administrative rights. The topic of the administrative rights attached to preference shares is the most debated topic in this section. In this context under the head of the administrative rights, the issues related to priveleges in votes and the representation on the executive board are examined seperately in two separate subsections. Also in this subsection the issues of statutory basis of the prevention of preferences and the preferences in relation to other rights are grappled. The third section of the thesis is completely devised to the issues related to the protection of the preference shares. In this section the structure, qualifications, gathering of the board of preference shares owners and the decisions subject to approval of this board are explained in the context of private and public companies. In this section the suits that could be brought for the annulment of this board decision is evaluated briefly.

Ticarî işletme, kendisine özgülenen malvarlığı unsurlarının tamamı ile kapsamlı bir organizasyon niteliğini haiz olup, ticarî ve ekonomik bir bütünlük arz etmektedir. Ticarî işletme, ticarî bir amaca özgülenen ve bütünlük arz eden yapısı gereği, tacire ait malvarlığı unsurlarından belki de en değerlisidir. Bu yapısı gereği ticarî işletme, cebri icra hukukunda alacaklıların ilk müracaat edeceği malvarlığı unsurudur. Alacaklıların borçluya ait mal veya hakların paraya çevrilmesi sonucu tatmin edilmesi, cebri icra hukukuna hâkim olan genel bir ilkedir. Ticarî işletmenin cebri icra hukukunda paraya çevrilmesi, kapsamında bulunan mal veya hakların niteliği ve çeşitliliği gözetildiğinde ayrı bir önem taşımaktadır. Ticarî işletmeye özgülenen mal veya hakların ayrı ayrı paraya çevrilmesi, bu mal veya hakların parçalanmasına sebep olacağından, işletme faaliyetinin sona ermesine yol açar. Ticarî işletme faaliyetinin devamlılığının zedelenmesi, alacaklı ve borçlu menfaatlerini doğrudan etkilediği gibi ekonomik, sosyal ve toplumsal bir kısım olumsuz etkileri de beraberinde getirir. Bu nedenle, cebri icra prosedürleri içerisinde ticarî işletme bütünlüğünün bozulmaması büyük önem arz eder. Ticarî işletmenin cebri icra yoluyla bir bütün hâlinde paraya çevrilmesi, işletmeye özgülenen mal veya hakların bütünlüğünün bozulmasının önüne geçerek, faaliyetin devamlılığını sağlayan bir paraya çevirme şekli olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun yanında, ticarî işletmenin bir bütün hâlinde paraya çevrilmesi ile ayrı ayrı paraya çevirmeye nazaran daha yüksek gelir elde edilir. Çalışmamızda, öncelikle, ticarî işletmenin bir bütün hâlinde paraya çevrilmesi açısından karşılaştırmalı hukuk sistemlerinde yer alan bazı düzenlemeler incelenmiştir. Daha sonra, ticarî işletmenin bir bütün hâlinde paraya çevrilmesinin İcra ve İflâs Kanunu'nda yer alan her bir paraya çevirme türü açısından durumu ve ticarî işletmenin bir bütün hâlinde paraya çevrilmesinin yerine getirilme usulü ile paraya çevirmenin etki ve sonuçları ortaya konulmaya çalışılmıştır. [...] A commercial enterprise has the character of a comprehensive organization with all the elements of assets specific to it, and it offers a commercial and economic integrity. A commercial enterprise, due to its structure that is specific to a commercial purpose and offers integrity, is perhaps the most valuable of the elements of the merchant's assets. Due to this structure, a commercial enterprise is the first asset element that creditors will apply for in forced execution law. The satisfaction of creditors as a result of the conversion of the debtor's goods or rights into money is a general principle that dominates the enforcement law. The conversion of a commercial enterprise into money in compulsory enforcement law is of particular importance when the nature and diversity of the goods or rights covered by it are taken into account. The conversion of goods or rights specific to the commercial enterprise into money separately leads to the termination of the business activity, as this will lead to the fragmentation of these goods or rights. Damage to the continuity of commercial business activity directly affects the interests of creditors and debtors, as well as brings with it some negative economic, social and social effects. For this reason, it is of great importance that the integrity of the commercial enterprise is not disrupted within the forced execution procedures. The conversion of a commercial enterprise into money as a whole through forced execution appears as a form of conversion into money that ensures the continuity of activity by preventing the deterioration of the integrity of the goods or rights specific to the enterprise. In addition, a higher income is obtained by converting the commercial enterprise into money as a whole than by converting it into money separately. In our study, first of all, some regulations in comparative legal systems have been examined in terms of the conversion of commercial enterprise into money as a whole. Subsequently, the situation of the conversion of the commercial enterprise into money as a whole in terms of each type of conversion contained in the Execution and Bankruptcy Code, as well as the procedure for performing the conversion of the commercial enterprise into money as a whole, as well as the effects and consequences of the conversion into money have been tried to be revealed.

Anonim şirketlerde yönetim veya temsil yetkisi kural olarak yönetim kurulu tarafından kullanılmakla birlikte, özellikle halka açık veya büyük ölçekli ortaklıklarda söz konusu yetkilerin tamamının yönetim kurulu tarafından bizzat yerine getirilmesi uygulamada sık rastlanan bir durum değildir. Bu nedenle kanunda, yönetim kuruluna, yönetim veya temsil yetkisinin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu' nun 367/I ve 370/II hükümlerinde yer alan şartlara uygun olarak, mevcut yönetim kurulu üyelerinden bir veya birkaçına yahut üçüncü kişilere devretmek suretiyle, şirketin yönetim teşkilatını belirleme yetkisi tanınmıştır. Şirket yönetimi konusunda uzmanlaşmış ve yeterli mesleki tecrübeye sahip olan kişilere yetkilerin devredilmesi, bir yandan şirkette profesyonelleşmeyi sağlamakta, diğer yandan kural olarak, devredilen yetkilerle birlikte bu kapsamda ortaya çıkabilecek hukuki sorumluluk da devredilmiş sayılacağından, yönetim kurulu üyelerinin hukuki sorumluluğunu sınırlandırmaktadır. Yönetim veya temsil yetkilerinin geçerli bir şekilde devredilmesi halinde, devredilen yetkilerle ilgili olarak yönetim kurulu üyelerinin hukuki sorumluluğu; murahhasların seçiminde, onlara verilecek talimatlarda ve murahhasların üst gözetiminde göstermeleri gereken makul derecede özen yükümlülüğü ile sınırlı olarak devam eder. Çalışmamızda, geçerli ve geçersiz yetki devri hallerinde, yönetim kurulu üyelerinin hukuki sorumluluğunun ne şekilde ortaya çıkacağı meselesi, mehaz İsviçre hukukundaki görüş ve yargı kararlarına yer verilmek suretiyle, detaylı bir şekilde incelenmiştir. [...] Although the management or representation authority in joint stock companies is used by the board of directors as a rule, it is not common in practice that all of the said authorities are personally exercised by the board of directors, especially in publicly held or large-scale partnerships. For this reason, in the law, the board of directors is authorized to determine the management organization of the company by delegating the management or representation authority to one or more of the existing board members or to third parties in accordance with the provisions of the Turkish Commercial Code numbered 6102, 367/I and 370/II has been recognized. Delegation of powers to people who are specialized in company management and have sufficient professional experience, on the one hand, ensures professionalization in the company, and on the other hand, as a rule, legal responsibility that may arise in this context together with the delegated powers will be deemed to have been transferred, thus limiting the legal liability of the members of the board of directors. In case of a valid transfer of management or representation powers, the legal responsibility of the members of the board of directors regarding the delegated powers; limited to the reasonable care obligation that they must show in the selection of the executive directors, in the instructions to be given to them and under the supervision of the executive directors. In our study, the issue of how the legal responsibility of the members of the board of directors will arise in cases of valid and invalid delegation of authority has been examined in detail by including the opinions and judicial decisions in the Swiss law.